วันอังคารที่ 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555

ซอด้วง



                      เป็นเครื่องสายชนิดหนึ่ง กล่องเสียงทำด้วยกระบอกไม้ไผ่ ไม้เนื้อแข็งขุด หรืองาช้าง เป็นเครื่องอุ้มเสียง          ขึงหน้าด้วยหนังงู คันทวนทำด้วยไม้เนื้อแข็ง มีลูกบิดขึ้นสายอยู่ตอนบน ซอด้วงใช้สายไหมฟั่นหรือสายเอ็น
         
มี 2 สาย ขนาดต่างกัน คันชักอยู่ระหว่างสาย ซอด้วงมีเสียงแหลม ใช้เป็นเครื่องดนตรีหลักในวงเครื่องสาย
                      ซอด้วง เป็นซอสองสายมีลักษณะคล้ายกับซอของจีนกระโหลกซอนิยมทำด้วยไม้เนื้อแข็งหรืองา         (แต่เดิมทำด้วยกระบอกไม้ไผ่) แต่ที่นิยมกันว่ามีเสียงดีกระโหลกจะต้องทำด้วยไม้ลำเจียก ตัวกระบอกยาว
         
ประมาณ 13 ซ.ม. กว้างประมาณ 7 ซ.ม. ขึ้นหน้าซอด้วยหนังงูเหลือม ซอด้วงจะมีความยาว ทั้งคัน ประมาณ
         
72 ซ.ม. คันซอจะประกอบด้วย 2 ส่วนใหญ่ ๆ คือส่วนบนสุดเรียกว่า “ โขน” ด้านบนของคัน ซอมีลักษณะ          ปาดปลายคล้ายโขนเรือ ด้านล่างค่อย ๆ เรียวเล็กลงมา มีลูกบิด 2 อันและเจาะ รูสำหรับ ผูกสายลูกบิดด้านบน          สำหรับผูกสายทุ้ม ลูกบิดด้านล่างผูกสายเอก ใช้สำหรับเร่งเสียงตามความต้องการมีเชือกผูกรั้งสายกับทวน          ตรงกลางค่อนขึ้นไปเพื่อให้สายตึงเรียกว่า “ รัดอก” ด้านหน้าซอจะมีไม้ไผ่เล็ก ๆ ยาวประมาณ 1 ซ.ม. สูง
         
ประมาณ 1 หุน มีไว้ให้สายพาดผ่านเรียกว่า “ หย่อง” คันชักของซอด้วง จะอยู่ ระหว่างสายทั้ง 2 เส้น มีส่วน          ประกอบ 2 ส่วน คือตัวคันชัก และหางม้า ตัวคันชักนั้นทำด้วยไม้จริงต้องเป็นไม้ชนิดเดียวกันกับที่ใช้
         ทำกระโหลกซอและคันซอ หางม้าที่นิยมใช้เป็นหางม้าสีขาวและใช้ขน หางม้าประมาณ 120 ถึง 150 เส้น          ปัจจุบันนำไนล่อนมาใช้แทนขนม้า เนื่องจากมีราคาที่ถูกกว่าและหาง่าย
                      วางคันสีไว้ด้านใน ให้อยู่ในลักษณะเตรียมชักออก ค่อยๆลากคันสีออกให้เกิดเสียง ซอล จนสุดคันชัก          แล้วเปลี่ยนเป็นสีเข้าในสายเดียวกัน (ทำเรื่อยไปจนกว่าจะคล่อง) พอซ้อมสายในคล่องดีแล้ว จึงเปลี่ยนมาสี          สายเอกซึ่งเป็นเสียง เร โดยการใช้นิ้วนางกับนิ้วก้อยมือขวา ดันคันสีออก ปฏิบัติจนคล่อง

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น